DUYGUSAL ZEKA GELİŞİMİNİ DESTEKLEYİN

DUYGUSAL ZEKA GELİŞİMİNİ DESTEKLEYİN

Empati yapabilen ve duygusal alanlarda problem çözme yeteneğini ortaya koyabilen kişilerin başarı düzeylerinin yüksek olduğu gözlemleniyor. Bu nedenle çocuğunuzun akademik gelişimine olduğu kadar duygusal zeka gelişimine de destek vermelisiniz.

“Duygusal zeka” (Emotional Intelligence) kavramı ilk kez 1985 yılında yayınlanan bir bilimsel çalışmada yer aldı. 1990 yılından bu yana ise duygusal zekanın yetişkinlerin akademik, sosyal ve duygusal yaşantılarına katkıları; ayrıca çocuk gelişimindeki etkileri araştırılıyor.

Peki tam olarak nedir duygusal zeka? Tanımı şöyle: Bireyin çevresel baskılarla ve isteklerle uygun biçimde başa çıkmak için kullandığı duygusal, kişisel ve sosyal yeteneklerinin tamamı. Bir başka deyişle bireyin kendi duygularını ve başkalarının içinde bulunduğu ruh halini anlayabilmesi, düşünce ve eylemlerinde bu bilgiyi kullanması duygusal zeka göstergesi olarak kabul ediliyor.

1) Bazı insanlar duyguları tanımlamakta daha becerikli 

Duygusal zeka kavramı içinde şu kavramlar yer alıyor: Empati, duyguları anlama ve ifade etme (hem kendi duygularını hem başkalarının duygularını), mizaç özellikleri, bağımsız hareket edebilme – özerk davranabilme, özdenetim sahibi olabilme, yeni ortamlara uyum sağlayabilme, değişen koşullara uyum gösterebilme, başkaları tarafından beğenilme, kişilerarası sorunları sezebilme – çözebilme, sevecenlik, nezaket, saygı, kararlı ve dengeli ruh hali.

İnsanlar duygusal zekadan kendi duygularını anlayıp adlardırma, başkalarıyla empati yapma, elde ettiği duygusal verileri yaşamını zenginleştirecek biçimde kullanma konusunda yararlanıyor. Bazı insanlar kendi duygularını tanımlamakta daha becerikli ve başkalarının duygusal tepkilerini ayırt etmekte daha dikkatli oluyor. Bu becerinin bir bölümü de doğuştan geliyor.

2) Empati yapabilenin başarı düzeyi daha yüksek 

Bilindiği gibi neden-sonuç ilişkisi kurabilen, yaşıtlarının ilerisinde aritmetik işlem gücüne sahip, geniş bir sözcük dağarcığı olan, dikkatinin sürekliliği açısından sorun yaşamayan çocuklar, “işlevselliği yüksek” ya da “zihinsel kapasitesi parlak” çocuklar olarak tanımlanıyor. Eskiden bu çocukların akademik başarılarının ve mesleki yeterliliklerinin de iyi olacağı düşüncesi hakimdi. Günümüzde ise çocukların duygusal ve sosyal alanlarda da kendilerini gösterebilmelerinin gerekli olduğu biliniyor. Empati yapabilen ve duygusal alanlarda problem çözme yeteneğini ortaya koyabilen kişilerin başarı düzeylerinin yüksek olduğu izleniyor.

PEKİ, DUYGUSAL ZEKA GELİŞİMİNİ DESTEKLEMEK İÇİN NELER YAPMALISINIZ?

  • Çocuğun yaşına uygun sorumluluk alanları yaratın.
  • Özdenetime izin verin.
  • Sık sık uyarmayın.
  • Yapması gerekenleri sık anımsatmayın.
  • Yardımlaşma ve paylaşma duygularını harekete geçirin. Örneğin; okuldaki sosyal kulüpler ya da yardım dernekleriyle iletişim içinde olmasını sağlayın.
  • Duygularınızı ifade edin, “ben dili” kullanın.
  • Çocuğunuzla duyguları taklit oyunu oynayın, drama çalışmalarına katılmasını destekleyin.
  • Kitap okuyun ve okumasını destekleyin; özellikle dünya klasikleri gibi duyguları ve durumları ayrıntılı tasvir eden kitaplar duygusal zeka gelişimlerini destekleyecektir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR