Çocuklarda inatlaşma, her yaş döneminde görülebilir. Bağımsız birer birey olduklarının farkına varmaya başlamaları ve dünyayı keşfetme merakları inatlaşma sürecini tetikler. Anne ve babaların bu durumla baş edebilmelerinin en etkili yolu ise tutarlı disiplindir.
İnatlaşma, çocukluk döneminde sıkça görülen bir davranış şeklidir. En yoğun olduğu dönem ise bebeklikten çıkılıp erken çocukluk dönemine girilen 2-3 yaş civarıdır. Bu dönemde çocuklar inatlaşarak ve ağlayarak istedikleri şeyleri anne ve babalarına yaptırabildiklerini görür ve öğrenirler. Büyüdükçe de bu konuda profesyonelleşmeye başlarlar! Ağlayarak, çığlık atarak, kendilerini yere atarak, öksürerek ve hatta kusarak istedikleri şeyin yapılması konusunda başarılı olurlar. Anne babalar, özellikle sosyal alanlarda bu tür davranışlar karşısında pes etmek zorunda kalırlar.
Peki, anne babalar çocuklarında inatlaşması durumunun oluşmaması ve oluşmuşsa da giderilmesi konusunda neler yapabilirler?
1) Tutarlı ve disiplinli davranın:
Çocuklara nasihat ederek pek bir şey öğretemezsiniz. Çocuklar yaşayarak ve deneyimleyerek öğrenirler. Dolayısıyla çocuklarınıza karşı davranışlarınızda tutarlı olmalısınız. Örneğin; geçen hafta izin verdiğiniz bir davranışa bu hafta karşı çıkmamalısınız. Ayrıca anne ve baba olarak birlikte hareket etmeli, birinizin izin verdiğine diğeriniz karşı çıkmamalısınız. Zaten işin en başında “tutarlı” bir disiplin anlayışı edinmeli ve bunu sürdürmelisiniz.
2) Sevgi ve ilgiyi dozunda verin:
Her anne ve baba çocuğunu sınırsız sever, çok sevildiğini bilmek de her çocuğun en çok ihtiyaç duyduğu şeydir. Fakat sevgi ve ilginin de bir dozu olmalıdır. Çok ilgili ve korumacı olmak, çocuğun her dediğini yapmak emin olun ki, çocuğun sadece inatlaşmasına neden olmaz, gelişimini de olumsuz etkiler. Çocuğunuza ağlayarak ve diğer yöntemleri kullanarak istediklerini yaptıramayacağını öğretmelisiniz.
3) Hayır demeyi öğrenin:
Çocuğunuza bazen “hayır” diyebilmeli ve davranışlarının olumsuz sonucunu yaşama şansı vermelisiniz. Örneğin; oyuncaklarını toplamıyorsa kısıtlı alanda rahatsız bir şekilde oynamasına izin verin. Her seferinde onun yerine oyuncaklarını siz toplamayın.
4) Soğukkanlı olun:
Çocuğun inatlaşması durumunda alınacak en doğru tavır soğukkanlı olmak, kaygılanmamak ve öfkelenmemektir. Bütün çocuklar ağlar ve bu gülümsemeleri kadar doğaldır. Sebepsiz yere veya istediği olsun diye ağlıyorsa bırakın biraz ağlasın; kısa bir süre sonra kendiliğinden sakinleşecektir. Bu süreçte onunla yumuşak ve uzlaşmacı bir ses tonuyla konuşmayı ihmal etmeyin.
5) Gerektiğinde profesyonel destek alın:
Çocuğunuz inatlaşmayı artık bir “yaşam stili” haline getirmişse mutlaka profesyonel destek alın. İşin en doğrusu ise 1,5-2 yaş itibarıyla tutarlı bir disiplin anlayışı edinme yolunda adım atmanız ve bu konuyla ilgili bir pedagogla görüşmenizdir. Bu tutum, ileride oluşabilecek sorunları da çözecektir.