Demiroğlu Bilim Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Çocuk Gastroenteroloji ve Beslenme Uzmanı Prof. Dr. Benal Büyükgebiz:
İnek sütü, yüksek besin kalitesine sahip protein ve kalsiyumun önemli bir kaynağı olduğu gibi aynı zamanda enerji içeriği olarak da dikakt çeken temel bir besindir. Ancak inek sütünün çocuk sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabileceği ile ilgili endişeler doğru-yanlış pek çok mecrada yer almaktadır. Özellikle dijitalleşmenin getirdiği bir dezavantaj olarak yanlış bilgi günümüz koşullarında çok hızlı yayılmaktadır. Başta çocuk sağlığı ve sağlıklı beslenme gibi uzman konularında eğitimi olmayan bireylerin, anne-babalar başta olmak üzere kamuyu yanlış ve taraflı bilgilerle yanılttığı, sağlıksız ve hatta sakıncalı önerilerde bulundukları çok iyi bilinmektedir. Ancak tıbbi bilimsel literatürde konu tüm önemli yönleriyle araştırılmış ve sonuçlar paylaşılmıştır. Üç önemli konu üzerindeki bilimsel değerlendirme aşağıda yer almaktadır.
1. İnek sütü, bebeklere bir yaşından sonra verilmelidir. İnek sütü tüketimi ile demir eksikliği arasındaki olası olumsuz etki 9 - 12 aya kadar görülebilir; daha sonra, inek sütü, 500 mL'lik optimum günlük alımla sınırlandırılarak tüketildiğinde, sağlıklı beslenmenin koşullarından biri olan demir açısından zengin gıdalarla yeterli şekilde desteklendiği takdirde, olumsuz bir etki gözlemlenmez.
2. Laktoz intoleransı olanların, günde 250 mL'ye kadar süt tüketebilirlikleri iyi bilinir. Laktoz entoleransı süt ve süt ürünü tüketilmemesini gerektirmez.
3. İnek sütü proteinlerine karşı alerji erken bebeklik döneminde sorun olup, yüksek oranda bir yaşına kadar geçer. Daha sonrasında süt ve süt ürünlerinin tüketilmemesinin rasyonel ve bilimsel nedeni yoktur. Bu durumda çocuklar büyüme riski altında olabilir, süt ve süt ürünlerinin çocuğun beslenmesine katkısı dikkate alınmalıdır.
Kaynaklar:
Is Cow’s Milk Harmful to a Child’s Health? JPGN 2011;53: 594–600
https://stwww1.weizmann.ac.il/irresistible/wp-content/uploads/sites/10/2016/06/Is_Cow_s_Milk_Harmful_to_a_Child_s_Health.pdf
Laura Anderson. The benefits of dairy products at each stage of life March 26, 2024 https://www.fonterra.com/nz/en/dairy-nutrition-hub/learn-and-discover/content/the-benefits-of-dairy-products-at-each-stage-of-life.html
Association between milk consumption and child growth for children aged 6–59 months. Scientific Reports (2020) 10:6730 https://doi.org/10.1038/s41598-020-63647-8
Milk consumption and multiple health outcomes: umbrella review of systematic reviews and meta-analyses in humans. Nutr Metab (Lond) 18, 7 (2021). https://doi.org/10.1186/s12986-020-00527-y
Milk and dairy products in human nutrition. FOOD AND AGRICULTURE ORGANIZATION OF THE UNITED NATIONS (FAO) Rome, 2013 https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/bf75d4cd-54ed-45a8-bf1b-71606320f596/content
Milk Nutritional Composition and Its Role in Human Health. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 9. https://doi.org/10.17265/2328-2150/2021.01.002